Sağlık Bilimleri Üniversitesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ayça Uran Şan, çocukların fiziksel sağlığı açısından okul çantası seçiminin büyük önem taşıdığını vurguladı. Şan, “Yapılan araştırmalar, çocukluk çağı döneminde uygunsuz çanta kullanımı, bel, boyun, sırt, omuz ağrısı, kol ve bacaklarda güçsüzlük, uyuşma hali, halk arasında omurga eğriliği olarak bilinen ‘skolyoz’, kamburluk olarak bilinen ‘kifoz’un da aralarında yer aldığı çeşitli kas-iskelet sistemi sorunlarıyla karşı karşıya kalabileceklerini gösteriyor” ifadesini kullandı.
Şan, “Doğru sırt çantası kullanımı için çanta ağırlığının çocuğumuzun kilosunun yüzde 10’unu geçmemesi lazım. Çocuğumuzun 40 kilogram olduğunu düşünürsek kullanması gereken maksimum ağırlıktaki çantanın 4 kilogramı aşmaması gerekiyor” diye konuştu.
Çanta tek omuzda veya çapraz kullanılmamalı
Çantanın kullanım şeklinin de önemli olduğunu belirten Şan,”Tek taraflı veya çapraz asıldığında çantanın yükü, omurganın her iki tarafına eşit olarak dağıtılamıyor. Asimetrik yük dağılımı nedeniyle çocuklarımız uzun dönemde birtakım omurga sorunlarıyla karşı karşıya kalabiliyor” dedi ve sözlerini şöyle sürdürdü:
“Uygun ve doğru bir sırt çantasında omuz askılarının mutlaka çantanın ağırlığını her iki omuza eşit biçimde dağıtacak şekilde dizayn edilmesi, eşit uzunluğa, ayarlanabilir özelliğe ve dolgu malzemesine sahip olması son derece önemli. Çocuklarımızda bazen dolgusuz askılı sırt çantalarını görüyoruz, bu durumlarda çocuklarımız omuzlarında şiddetli bası semptomları yaşamakta, bu, kas ve tendon yaralanmalarına sebep olabilmektedir.”
Kalça bölgesine kadar sarkan sırt çantaları tehlike yaratıyor
Sırt çantası takıldıktan sonra da çocuğunuzun üzerinde birtakım ayarlamalar yapılması son derece önemli. Yapılan araştırmalara göre, çocuğunuzun taktığı çantanın en alt seviyesinin bel çukurunun 10 santimetre aşağısını aşmaması gerekiyor yani kalça bölgesine kadar sarkan sırt çantalarını çocuklara önerilmiyor. Eğer koşullar uygunsa, sırt çantasına alternatif olarak kulplu veya ‘çekçekli’ okul çantaları dakullanılabilir. Böylelikle omurga üzerine yük binmesi de minimalize edilir.
Çalışma masasında nasıl oturulmalı?
Çanta kullanımının yanında ders çalışma esnasında ortaya çıkan duruş bozukluklarının da önemli sağlık sorunlarına yol açabildiğini dile getiren Şan, şunları kaydetti: “Masa başında en önemli nokta, doğru bir sandalye seçimi. Sandalye, çocuğumuzun alt sırt ve bel bölgesini mutlaka desteklemeli. Oturuş esnasında omurganın mutlaka dik pozisyonda, başın hafif öne eğik şekilde olması, gözlerle kitap arasındaki mesafenin yaklaşık 30-35 santimetre olmasını öneriyoruz. Daha fazla öne eğik pozisyonlar, çocuklarımızın omurga sağlığını tehdit edecektir.
Ayrıca çalışma sırasında üst kol ve omuz bölgesi rahat, dirseklerin 90 derece bükük pozisyonda olması, kalça ve diz yine 90 derece bükük şekilde oturulması ve ayak tabanlarının mutlaka yere basmasını öneriyoruz. Eğer çocuğumuzun bacak boyu uygun değilse de ayak tabanlarını destekleyici aparatların kullanımını tavsiye ediyoruz.”
